3 Kasım Dünya “Tek Sağlık” Günü Kutlu Olsun!
Tek Sağlık Günü (One Health Day) “Tek Sağlık Komisyonu, Tek Sağlık Girişimi ve Tek Sağlık Platformu” tarafından ortaklaşa koordine edilen ve konuya dikkat çekmek için tüm dünyada her yıl 3 Kasım tarihinde kutlanan bir gündür.
“Tek Sağlık” insan sağlığının; hayvanların sağlığı ve ortak çevremizle yakından bağlantılı olduğunu kabul eden bir yaklaşımdır.
“Tek Sağlık (One Health)” daha geniş kapsamlı olarak; insan sağlığının korunması ve geliştirilmesi için daha sağlam politikalar, uygulamalar, araştırmalar ortaya koyabilmek için farklı birçok bilim dallarının ve meslek gruplarının ortak bir çalışma yapması gerektiğini vurgulayan kavram olarak tanımlanmaktadır.
1. İnsan ve Hayvan Sağlığı
Hem insanda hem de hayvanlarda meydana gelen sağlık sorunları, insanın avcılık yaptığı dönemlerden günümüze kadar hüküm sürmektedir.Hayvan sağlığının tüm dünyadaki önemi ve insan ile hayvan sağlığı arasındaki doğrudan bağlantı, insan hastalıklarının çoğunun hayvan kaynaklı olduğu yargısını desteklemektedir.
İnsan hastalıklarına neden olan patojenlerin %60’ı hayvan kökenlidir. Kuş gribi, kuduz ve bruselloz gibi insanlara bulaşan hayvan kaynaklı hastalıklar, dünya çapında halk sağlığı için önlenmesi ve kontrol edilmesi gereken riskler oluşturmaktadır.
Ayrıca biyoterörizm için endişe yaratan patojenlerin yaklaşık %80’i hayvanlardan kaynaklanmaktadır. Bu veriler ışığında hayvan ve insan sağlıklarının bir bütün olarak incelenmesi gerekir.
2. Gıda Sağlığı
Beslenme, insanlık için en temel ihtiyaçların başında geldiğinden; sağlıklı bir gelecek için gıda güvenliği kavramının önemi her geçen gün artmaktadır.
Gıda amaçlı yetiştirilen hayvanlarda hayvan sağlığının korunması, aynı zamanda sağlıklı, kaliteli ve verimli hayvansal ürünlerin elde edilmesi demektir. Hayvansal ürünler insanlarda büyüme ve gelişmenin yanı sıra, sağlığın sürdürülebilir olması noktasında büyük önem taşımaktadır.
2050 yılına kadar dünyayı beslemek için şu ankinden %70 daha fazla hayvansal proteine ihtiyaç duyulacak. Buna rağmen, dünyadaki hayvansal üretim kayıplarının %20’sinden fazlası hayvan hastalıklarıyla bağlantılıdır.
Bu yüzden yüksek teknoloji ürünleri ile hayvan sağlığının korunması; dolayısıyla çiftlikten sofraya sağlıklı gıda ulaştırılması son derece büyük önem arz etmektedir.
3. Çevre Sağlığı
Biyoçeşitlilik, ekosistemler ve bulaşıcı hastalıklar arasındaki bağlantıları anlamak çok önemlidir. İnsan, hayvan ve ekosistem arasındaki ilişki, dünyanın var olduğu günden bu yana süregelmektedir. Bu üçlü arasındaki ilişki oldukça fazladır. Çünkü en temelde; ekosistemdeki her türlü değişiklik, doğrudan insan ve hayvan sağlığına yansımaktadır.
Özetle Tek Sağlık; insanlar, hayvanlar, bitkiler ve ortak çevreleri arasındaki bağlantıyı kabul ederek optimal sağlık sonuçlarına ulaşma hedefiyle yerel, bölgesel, ulusal ve küresel düzeylerde çalışan iş birlikçi, çok sektörlü ve disiplinler arası bir yaklaşımdır.