Günümüzde sağlıklı bir yaşam sürmek için bağışıklık sistemimizi güçlendirmenin önemi giderek artmaktadır.

İnsanlar için olduğu kadar, hayvan sağlığında da bağışıklık sistemini destekleyen önemli bir terim olan “immünstimülan” doğal savunma sistemimizi güçlendiren ve hastalıklara karşı direncimizi artıran bileşenlerdir.

İmmünstimülan Nedir?

Bağışıklık veya immünite, özellikle enfeksiyon hastalıklarına karşı gösterilen direnci ifade eder. Bağışıklık sistemi veya immün sistem ise enfeksiyonlara karşı direnç sağlayan molekül, hücre ve dokuların bir araya gelerek oluşturduğu kompleks bir sistemdir. Bu sistem, mikroorganizma gibi yabancı moleküllere karşı ortaya koyduğu koordineli reaksiyona “bağışık yanıt” veya “immün yanıt” adı verilir.

İmmünstimülanlar, vücuttaki bağışıklık sistemini uyararak hastalıklara karşı direnci artıran maddelerdir. Bu bağlamda, genellikle vitaminler, mineraller, bitkisel özler ve diğer biyolojik bileşenlerden oluşurlar. Bu maddeler, sağlıklı bir bağışıklık sisteminin sürdürülmesinde önemli bir rol oynarlar.

İmmun Sistemin Görevi Nedir?

İmmün sistemin görevi vücuda yabancı olan molekülleri (antijen) tanımak ve onları yok etmektir. Bu bağlamda üç önemli görevi vardır bunlar;

1. Enfeksiyon etkenlerine direnç.
2. Doku greftleri ve yabancı antijenlere karşı savunma.
3. Tümör gelişimine direnç.

İmmünstimülanların Kullanım Alanları

Hayvan sağlığında immunstimulanlar, özellikle hayvan yetiştiriciliği ve veterinerlik alanlarında önemli bir role sahiptir. Hayvanlara uygulandığında, virüs, bakteri veya parazitlerin hücre içinde üremesini ve yayılmasını engelleyerek bağışıklık sistemini güçlendirip hastalıklara karşı dirençlerini artırır. Bu da hayvanların daha sağlıklı ve dirençli olmalarını sağlar.

Birbiri İle Uyum İçinde Çalışan İki Ayrı Bağışık Yanıt Sistemi Vardır:

• Doğuştan/Doğal Bağışıklık

Epitelyal Bariyerler.

Fagositler. (monosit/makrofaj, nötrofil vb.)

Doğal öldürücü hücreler (‘’naturel killer cells’’, NKC)

Kompleman Sistemi

• Edinsel/Kazanılmış Bağışıklık

B Lenfositler (Humoral Bağışıklık)

T Lenfositler (Hücresel Bağışıklık)

Sonuç olarak B Lenfositleri antikor üretimiyle humoral bağışıklık yanıtına katkıda bulunurken, T Lenfositleri hücresel bağışıklık yanıtını düzenleyerek enfekte hücreleri tanır ve yok eder. Her ikisi de bağışıklık sisteminin önemli bileşenleridir ve birlikte çalışarak vücudu hastalıklardan korumaya yardımcı olur.

İmmünstimülanların Hayvan sağlığındaki Önemi Nedir?

• Hastalıklara Karşı Direnci Artırır:

İmmünstimülan, hayvanlarda bağışıklık sistemini uyararak, bulaşıcı hastalıklara karşı dirençlerini artırır. Böylece, hayvan sağlığını koruyarak, üretim verimliliğini olumlu yönde etkiler.

• Antibiyotik Kullanımını Azaltır:

İmmünstimülanların etkili bir biçimde kullanılması, antibiyotik kullanımını azaltabilir. Böylece, antibiyotik direncinin önlenmesine katkıda bulunarak hayvan sağlığının sürdürülebilirliğini artırabilir

• Besin Değerini Artırır:

Ayrıca, güçlü bir bağışıklık sistemi, hayvanların besin maddelerini daha etkili bir şekilde kullanmalarına yardımcı olur. Bu bağlamda, hayvansal ürünlerin besin değeri artar, bu da daha sağlıklı gıdaların üretilmesine yönelik bir potansiyel sunar.

İmmun Sistemin Baskı Altında Olduğu Başlıca Durumlar

• Enfeksiyonlar

Bakteriyel, viral, protozoal, helmintik ve fungal enfeksiyonlar B hücresi, T hücresi, PMNL (Poli Morf Nüveli Lökositler) ve makrofaj yetmezliklerine yol açabilir.

• Stres Faktörü

Sıcaklık farklılıkları, çevresel değişiklikler, kalabalık ortam, transport, yer değiştirme, sütten yeme geçiş gibi durumlar stresi tetikleyebilir.

• İmmun Yetmezlik

Primer immun yetmezlik; kalıtsal veya gelişimsel defektler. Sekonder immun yetmezlik; hastalık etkenlerine maruziyet, çevresel faktörler, immun baskılanma ve ileri yaş durumları.

• Aşı & Tedavi

Aşılama sonrası immun yanıt oluşumuna kadar geçen sürede meydana gelen baskılanma, tedaviler sırasında uygulanan ajanların immun sistem üzerindeki olumsuz etkileri.

• Beslenme Yetersizliği

İmmun sistem ve besin alımı arasındaki ilişki komplekstir. Hayvanların nütrisyonel durumu, beslenme paterni, immün sistemin fonksiyonunu etkilemektedir.

Sonuç olarak immünstimülan, insan ve hayvan sağlığında bağışıklık sistemini güçlendirir. Hastalıklara karşı direnci artıran önemli bir unsurdur. Bu doğal destek, sağlıklı bir yaşam sürmek ve hayvanların daha sağlıklı bir şekilde yetiştirilmesi için etkili bir araçtır.  Bu bağlamda bilinçli kullanımıyla immunstimulan, güçlü bir bağışıklık sistemine katkı sağlar. Böylece daha sağlıklı bir gelecek için adım atılmasına yardımcı olur.